Thank you, Llywydd. I move the motion and ask for your support to that motion tabled in my name.

The future of NHS staff who have been trained abroad has come under the spotlight this year following the change in the political climate since the referendum on membership of the European Union. NHS staff trained overseas face uncertainty because of two main factors. One is the likelihood that we will see more strict immigration rules as a result of that change in the political climate, particularly the rhetoric of the type that we heard in relation to doctors at the Conservatives’ conference. This will also have an impact on those who may continue to have a right to remain here, working personally, but that may not be the case for their husbands, wives or other members of the family. The uncertainty exists because of a second factor, namely the increasing enmity towards migrants that makes Britain, it would appear, a less attractive place to work.

We are using this debate today to tackle that first factor that I mentioned, and we call on the Welsh Government to try and secure the powers so that they can issue work permits for foreign nationals who could work in the Welsh NHS.

We already know how dependent the NHS is on foreign nationals. Some 30 per cent of doctors in Wales were trained overseas—over 2,500, with one in six of those from other EU nations. We know that high numbers of nurses come from abroad to work here, and we know of recruitment campaigns in Spain, for example. We don’t in reality know how many overseas nationals work in social care, because many are working in the private sector, but we do know that that figure has increased substantially and that the sector is already saying how difficult it is to find staff. We know that we will have an ageing population, and that will mean that we will need more care workers, more nurses and more doctors, and we can’t rely on the training placements available in Wales to meet those needs, at the moment at least.

This is not just a matter of those specific difficulties in terms of obtaining work permits for foreign nationals. Other changes to the immigration system are also likely to add to these problems. I’m talking about the decline in foreign students, perhaps, and that would perhaps restrict the ability of our education sector to make provision for Welsh students, as that would lead to the loss of a significant income stream for our universities. So, why are we calling for Wales to have the power to issue work permits?

Pam rydym yn galw am gael cyhoeddi trwyddedau gwaith yma yng Nghymru yn hytrach na’i adael i swyddogion yn Llundain? Mae’n debygol y bydd y ffaith nad yw Cymru yn gallu pennu ei hanghenion gweithlu ei hun, nifer y meddygon a nifer y nyrsys sydd eu hangen arnom, sy’n debygol o orfod dod o wledydd eraill, ac unrhyw system fewnfudo newydd sy’n datblygu yn y DU nad yw’n ystyried anghenion Cymru, yn rhoi ein GIG mewn perygl.

Bydd gan Gymru anghenion gwahanol i wledydd eraill y DU. Mae gennym boblogaeth hŷn, sy’n fwy tebygol o fod angen triniaeth ar gyfer cyflyrau cronig, yn gysylltiedig, yn rhannol o leiaf, â’n gorffennol diwydiannol. Ar hyn o bryd mae gennym broblemau eithaf dybryd o ran prinder meddygon teulu, problemau’n ymwneud â gwledigrwydd a phrinder meddygon ysbyty mewn arbenigeddau penodol, ym maes damweiniau ac achosion brys a phediatreg ac yn y blaen. Mae gennym brinder nyrsys mewn meysydd penodol eraill. Mae gan rannau eraill o’r DU eu problemau eu hunain gyda phrinder. Dyna pam na allwn dderbyn y gwelliannau a gyflwynwyd. Mae’n ymddangos yn rhyfedd i mi fod Llywodraeth Lafur Cymru yn teimlo bod Llywodraeth Geidwadol y DU yn gwybod beth yw anghenion gweithlu Cymru yn well na hi, a’i bod, felly, yn hapus i ymddiried ynddynt.

Nid yw gwelliannau UKIP yn ei gwneud yn ofynnol i Lywodraeth Cymru wneud dim—o leiaf mae gwelliant y Llywodraeth yn caniatáu ar gyfer archwilio opsiynau—ac roeddwn o dan yr argraff mai holl bwynt y blaid honno oedd adfer rheolaeth. Rydym angen rheolaeth ar ein gweithlu yma yng Nghymru, wrth gwrs.

Yn amlwg, mae angen i ni hyfforddi mwy o staff yma—mwy o staff o Gymru. Rydym bob amser wedi bod o blaid hyfforddi mwy o feddygon o Gymru, i ddatrys ein hargyfwng recriwtio, er enghraifft. Cymru sydd â’r nifer isaf o feddygon o gymharu â’r boblogaeth yn y DU. A dweud y gwir, mae prinderau’n arwain at wasanaethau’n cau mewn mannau, ond ni allwch sicrhau bod meddygon o Gymru yn cymryd lle meddygon eraill dros nos. Mae’n cymryd amser. Os yw gofal claf yn dioddef yn awr oherwydd prinderau, yna mae angen i ni weithredu yn awr i ddiogelu’r dyfodol. Nid wyf am i bobl gymryd yn ganiataol fod hyn yn ymwneud â meddygon yn unig—fel rwy’n dweud, mae’n ymwneud â’r ystod gyfan o weithwyr gofal iechyd proffesiynol, gan gynnwys gofalwyr yn y sector cymdeithasol ac mewn nyrsio, wrth gwrs.

Oes, mae angen i ni ddatblygu ein rhaglenni hyfforddi i gynyddu capasiti hyfforddi yng Nghymru, ond mae’n rhaid i ni wneud ein GIG yn GIG croesawgar i staff o’r tu allan i Gymru a’r DU, ac yn groesawgar i’r rhai sydd eisoes yn gweithio yn y GIG yn awr a’r rhai y buasem yn hoffi iddynt ystyried dod yma yn y dyfodol. Gwyddom y buasai ein GIG yn chwalu hebddynt. Buasai Llywodraeth Cymru â phwerau i gyhoeddi ei thrwyddedau gwaith ei hun yn gam mawr ymlaen tuag at roi’r sicrwydd sydd ei angen arnom ynglŷn â’r gweithlu. Felly, gofynnaf i chi gefnogi’r cynnig hwn.