As Mark Reckless has just reminded us, this discussion was started at a Finance Committee meeting in Newport, when the Minister first mooted the Government’s desire to look into the possibility of novel taxes and to take a new tax around the route. I interpreted that as two things: (1), yes, using the powers transferred to this place, but also that the Cabinet Secretary was eager to see which areas were most appropriate for use of taxation in order to generate change in that area.

I disagree to a certain extent with Mark Reckless, who’s just concluded by saying that the purpose of taxation is to raise funds for public services. There is another purpose for taxation, and that is behavioural change—changing the way we behave either socially or, an issue that I’m going to address specifically, environmentally. Because generation of funds isn’t always the aim. Take, for example, the plastic bag levy, or the landfill tax that we’ve just passed. The purpose of those—they do raise some funds, but their main purpose is behavioural change, and to change our attitude towards scarce natural resources.

So, I just want to endorse some of the things that have already been said, specifically by Mike Hedges, if truth be told.

Os trown at rai o'r ffyrdd gwastraffus yr ydym yn defnyddio ein hadnoddau naturiol, rwy’n meddwl y dylem ystyried ein pwerau newydd ar drethiant fel ffordd o ffrwyno'r rheini a defnyddio’r adnoddau naturiol hynny’n well. Felly, os edrychwn ar boteli plastig, mae 400 o boteli plastig yn cael eu gwerthu bob eiliad yn y Deyrnas Unedig ar hyn o bryd, mae miliwn o boteli plastig yn cael eu prynu ledled y byd bob munud, ac mae'r nifer hwnnw’n mynd i fyny 20 y cant erbyn 2021. Felly, gallem atal 4 miliwn o boteli plastig bob wythnos rhag bod yn sbwriel ar ein strydoedd ac yn amgylchedd y môr drwy fabwysiadu rhyw fath o system seiliedig ar drethi. Gallai hynny fod yn gynllun dychwelyd blaendal, gallai fod yn dreth wirioneddol, fel sydd gan y Ffindir, er enghraifft, a, drwy ymestyn yr egwyddor honno o boteli hefyd at fathau eraill o blastig sy'n seiliedig ar betrolewm, fel polystyren, bydd gennym y potensial, rwy'n meddwl, am dreth yng Nghymru a allai wneud gwahaniaeth go iawn.

Nawr, yn yr Alban, mae Llywodraeth Plaid Genedlaethol yr Alban wedi lansio astudiaeth fanwl ar gynllun dychwelyd blaendal yno. Rydym yn gwybod bod gennym fwy o waith i'w wneud. Rydym, yn gwbl briodol, yn ein canmol ein hunain am ein cyfraddau ailgylchu yng Nghymru, ond, pan fyddwch yn edrych ar bethau penodol ynghylch plastig, mae ailgylchu poteli plastig ym Mhrydain, er enghraifft, ar 59 y cant. Yn y cynlluniau hynny â chynlluniau dychwelyd blaendal—gwledydd, ddylwn i ddweud, â chynlluniau dychwelyd blaendal—neu drethiant, yr Almaen, Norwy a Sweden, rydym yn edrych ar ailgylchu dros 90 y cant o boteli plastig.

Mae gennym hefyd swyddogaeth ryngwladol go iawn i'w chwarae yma. Rydym wedi sôn am drethi domestig, ond mae hwn yn faes penodol lle y gallwn ddefnyddio ein trethi i gyflawni swyddogaeth ryngwladol. Felly, mae rhwng 5 miliwn a 13 miliwn o dunelli o blastig yn cyrraedd cefnforoedd y byd bob blwyddyn, ac, yn anhygoel, erbyn 2050, mae rhai pobl wedi amcangyfrif y bydd y cefnforoedd yn cynnwys mwy o blastig yn ôl pwysau na physgod. Rwy'n meddwl bod unrhyw beth y gallwn ei wneud yma gyda'n trethi domestig sy'n ein helpu i ymdrin â’r argyfwng rhyngwladol hwn o blastig yn llygru ein hamgylchedd yn rhywbeth y gallem yn sicr ei ystyried.

Byddwn yn ychwanegu fy mod yn meddwl y byddai treth plastig neu dreth tecawê, neu ba bynnag gyfuniad yr hoffech ei roi at ei gilydd, yn cael llawer o gefnogaeth gan y cyhoedd. Byddwn yn synnu'n fawr pe na bai Gweinidogion Cabinet wedi cael negeseuon e-bost gan aelodau'r cyhoedd am hyn. Rwyf i’n sicr wedi eu cael, ac rwy’n meddwl bod pobl yn barod ac yn fodlon i edrych ar hyn, oherwydd rydym wedi arloesi—fel y dywedodd Nick Ramsay—rydym wedi arloesi gyda'r dreth ar fagiau plastig, a fabwysiadwyd gan weddill y DU ar ein holau, ac mae wedi llwyddo i leihau bagiau plastig 70 y cant yng Nghymru. Byddwn yn hoffi—. Dyna fy mhwynt, rwy’n meddwl, o fy safbwynt i, am dreth a fyddai'n cael cefnogaeth gyhoeddus eang, sy'n ymdrin â gwir angen o ran adnoddau naturiol. Ni fyddai'n codi swm enfawr o arian, mae'n rhaid dweud, ond efallai y byddai, fel treth arloesol gyntaf, yn fwy derbyniol i lawer o bobl oherwydd hynny, oherwydd byddent yn gweld ei bod yn creu budd cyhoeddus heb fod yn ymgais, fel taliadau parcio neu bethau eraill sy'n cael eu hystyried fel ffordd o godi arian at ryw ddiben ysgeler yn y Llywodraeth; byddent yn gweld bod hyn er lles yr amgylchedd.

Rwy'n meddwl bod hon yn ddadl dda iawn yr ydym wedi ei chychwyn yma, ac rwy’n edrych ymlaen at weld y gwaith yn mynd rhagddo. Byddwn yn ychwanegu un peth at y cymhlethdod enfawr y mae’r Gweinidog Cabinet wedi’i ddisgrifio, sef y Pwyllgor Cyllid, oherwydd mae gennym ninnau swyddogaeth yn hyn hefyd, beth bynnag sy'n digwydd, rwy’n meddwl. Dydw i ddim yn siarad allan o dro wrth ddweud y bydd y Pwyllgor Cyllid, beth bynnag fydd barn Aelodau unigol am y dreth arfaethedig, y byddwn ni’n craffu ar y dreth yn drylwyr, ac yn gwneud hynny ar ran holl bobl Cymru, a byddwn yn sicrhau bod unrhyw dreth a gynigir gan Lywodraeth Cymru yn addas i'r diben a bod y pwrpas iawn y tu ôl iddi.